(On)macht van het bisdom

Deel 2

Dag allemaal!

Na het prachtige weer van de paasdagen trok er door Bunsbeek een figuurlijke storm met windkracht 12. HET VERDRIET VAN BUNSBEEK! Velen onder u schrokken van de plotse en heftige reactie van de ouderkring. Deze reactie is nochtans volkomen te begrijpen. Reeds tien volle jaren proberen ouders tot een vorm van gestructureerd overleg en samenwerking te komen met de inrichtende macht en de directie, ten voordele van de school. Wij worden nog steeds bot en onbeschaamd afgewezen. Waar op andere plaatsen (Hoeleden, Glabbeek, enz...) ouders worden aangemoedigd om zich bij de school betrokken te voelen, waar inzet en hulp in dank worden aanvaard, valt tegenkanting en laster ons ten deel in Bunsbeek.

Hoe komt dat toch? Zijn het hier dan allemaal en altijd "herrieschoppers", "baasspelers", "ondankbaren zonder waardering voor het werk van de leerkrachten"? U weet wel beter: het schoolhoofd is onbekwaam om met mensen echt samen te werken en verschuilt zich daartoe achter een ontoegankelijke pastoor. Zij omringt zich met een beperkt aantal mensen die eveneens persoonlijke belangen te verdedigen hebben: een gesloten kringetje dat gewone vaders en moeders het verenigingsrecht ontzegt!

Vroegere bestuursleden kunnen bevestigen dat zij indertijd, toen de oudervereniging werd geduld, naar buiten de schijn hooghielden van "samenwerking" - ook al was die er niet. Zij zijn geduldig geweest. Zeer veel energie werd verspild om leugens en valse voorstellingen ongedaan te maken, om dingen die door de directie heimelijk werden tegengewerkt, toch te realiseren. De speelplaatswerking werd geboycot, maar ze bouwden later toch een zandbak voor de kleuters. Toen ouders vertelnamiddagen hielden werden er belachelijke moeilijkheden gemaakt "omwille van de verzekering" en toen ze poppenkast wilden spelen was er in de school nergens een poppenkast. De boekenbeurs werd onmogelijk gemaakt, het muziekatelier werd geweigerd, de afvaart van de Velpe verhinderd, de werkgroep "Langzaam Verkeer in de Schoolstraat" gekelderd, enz... Er zijn zovele voorbeelden! Een paar zullen in "HET VERDRIET VAN BUNSBEEK" gedetailleerd besproken worden.

En nochtans, ondanks die tegenkantingen zijn de ouders blijven geloven en hopen op samenwerking. In de structuur van het Katholiek Onderwijs zijn ouders erkende "participanten": het is de taak van de inrichtende macht om een oudervereniging op te richten en de plicht van de directie om er mee samen te werken. De voorbije twee jaar hebben wij enorm onderhandeld met de Nationale Confederatie van Ouderverenigingen waarbij wij zijn aangesloten, met het vicariaat en het bisdom. Nooit werd ons gezegd dat een oudervereniging in Bunsbeek niet mocht of niet kon. Integendeel: ze moest er zijn! De activiteiten van de Bunsbeekse Oudervereniging werden het laatste jaar op een laag pitje gehouden om de onderhandelingen niet te bemoeilijken. Over het resultaat van onze inschikkelijkheid leest U verder in dit nummer.

Wij hadden nooit gedacht dat zelfs beloftes en afspraken gemaakt op het aartsbisdom, met hoge geestelijke verantwoordelijken, later toch niet worden ingelost of gerespecteerd. Als mensen en als gelovigen staan wij perplex van wat ons is overkomen en kijken wij nu raar aan tegen de "(ON)MACHT VAN HET BISDOM". Het bestuur wil daarover getuigen. U leest het relaas van ons wedervaren in dit nummer en waarschijnlijk ook in de pers, die over dezelfde informatie beschikt. Wij hopen dat onze grote openheid en de publieke discussie die nu beginnen kan, een genezende werking mag hebben in ons zieke dorp. Misschien kan ze tijdig redding brengen voor onze dorpsschool die sfeerloos en futloos nog slechtere tijden tegemoet gaat. Met zo'n beleid! En een oudervereniging kont er toch! Vroeg of laat! Men kan de evolutie vertragen, maar de tijd stilleggen, nee, dat kan ook Saelmaekers niet.

Fons Hendrickx, voorzitter

(On)macht van het bisdom

Chronologie: "Wie krijgt pastoor Vanderheyden rond de tafel?"

29/4/87:
Vergadering op het aartsbisdom met Mevrouw Laenens van N.C.O.V., met vicaris Peeters en pater Devriendt
Hoofdinspecteur Devriendt stelt voor zelf te bemiddelen en er "stapsgewijze voor te zorgen dat bij het begin van het nieuwe schooljaar normaal ouderverenigingswerk mogelijk wordt".

12/5/87 :
Ontmoeting met Mgr. Daelemans
Wij lichten hem in over de toestand in Bunsbeek en hij belooft er met de vicaris over te spreken.

17/6/87 :
Brief van oudervereniging aan inspecteur Devriendt, die niets meer van zich laat horen.

24/8/87 :
Oudervereniging richt zich tot schoolhoofd en I.M. om - in gezamenlijk overleg - goede afspraken te maken voor het nieuwe schooljaar. (Zonder reactie)

25/9/87 :
Brief van oudervereniging aan I.M. en schoolhoofd cm hen eraan te herinneren dat de erkende oudervereniging op het gezag van de minister moet geraadpleegd worden i.v.m. lestijdenpakket en medisch schooltoezicht.

30/9/87:
Oudervereniging licht de Minister van Onderwijs in over het miskennen van het adviesrecht van de ouders door I. M. en schoolhoofd. De minister geeft zijn diensten opdracht de zaak te onderzoeken.

30/9/87 :
Oudervereniging verzoekt Mgr. Debie toch ten minste een dialoog in Bunsbeek mogelijk te maken. De bisschop antwoordt dat hij daartoe de vicaris voor het onderwijs zal interpelleren.

17/10/87:
I. M. verspreidt roddelbrief in alle brievenbussen van het dorp :
    - "zeer opbouwende samenwerking van weleer omgeslagen in wantrouwen en onbegrip"
    - "voorzitter en enkele bestuursleden van de oudervereniging werken school op oogverblindende wijze tegen"
    - "oudervereniging wil het schoolhoofd afzetten"
    - "activiteiten die ten onrechte onder de naam Bunsbeekse Oudervereniging worden ingericht... toneel o.a. .."

22/10/87:
Oudervereniging neemt dringend contact op met vicaris Peeters, die telefonisch belooft een bijeenkomst in Bunsbeek met alle partijen te organiseren.

25/1/88 :
Nadat het bestuur langs N.C.O.V. verneemt dat de vicaris geen gesprek op gang kan brengen doet de oudervereniging een beroep op haar raadsman. Mr. Fourie. Deze wijst de I.M. en het schoolhoofd op de "wettelijke en administratieve voorschriften en de collectieve overeenkomsten" die tot samenwerking met de oudervereniging nopen, en voorziet een gerechtelijke procedure als de I.M. en het schoolhoofd een gesprek blijven weigeren.

3/2/88 :
Pastoor Vanderheyden antwoordt dat hij "uiteraard" een verzoening wil nastreven en "hoopt dat er afspraken kunnen gemaakt worden omtrent het opzetten en afwikkelen van een stapsgewijze verzoeningsprocedure."

2/3/88 :
Oudervereniging doet voorstel: een bijeenkomst in de school op 10/3 met schoolhoofd en I. M..
Resultaat: geen antwoord, geen bijeenkomst.

9/3/88 :
Mgr. Debie, door ons ingelicht dat contact nog steeds onmogelijk is, laat weten dat hij "de heer J. Peeters, Vicaris voor het Onderwijs, gevraagd heeft deze zaak opnieuw te onderzoeken".

27/3/88:
Palmzondag : de Bunsbeekse Oudervereniging houdt een algemene vergadering o.l.v. N.C.O.V. (met Secretaris-Generaal De Smet, Federatievoorzitter Janssens en regio-animator M. Daem).
- Mevrouw Kerkhofs wordt aangeduid als onderhandelaarster voor de ouders;
- de oudervereniging organiseert een petitie die door 81 % van de ouders wordt onderschreven en waarin wordt aangedrongen op overleg.

17/5/88:
Vicaris Peeters nodigt het bestuur alweer uit op het aartsbisdom waar hem ook de petitie wordt overhandigd. De vicaris meldt dat hij op last van Mgr. Daelemans en Mgr. Debie, in opdracht ook van N.C.O.V., de school van Bunsbeek zelf in handen heeft genomen. Er is geen oudervereniging meer en ook geen I.M., alleen nog de vicaris. Hij zal de partijen bij elkaar brengen op 17/6/88 om het nieuwe schooljaar in harmonie voor te bereiden.

7/7/88:
Vicaris Peeters noch Mgr. Debie krijgen pastoor Vanderheyden rond de tafel.
De vicaris wijzigt de strategie: "Het is niet mijn bedoeling geweest een beslissing voor Bunsbeek zo lang mogelijk uit te stellen en de werking van een oudervereniging lam te leggen. (...) Ik ben niet geslaagd. (...) Na contacten en overleg met Bisschopsraad, met N.S.K.O. en met het N.C.O.V. heb ik volgende beslissing genomen. Tot Pasen '89 zal er geen oudercomité werkzaam zijn. Een nieuw oudercomité zal opgericht worden tijdens het derde trimester van het schooljaar 1988-89. Om de inspraakprocedure van de ouders te garanderen zullen twee afgevaardigden van de ouders aangeduid worden voor 8 juli e.k. : één wordt aangeduid door de ouders (wat reeds gebeurde). De directie werd verzocht mij de naam en het adres van de door haar aangestelde ouder schriftelijk mee te delen."

8/8/88:
De oudervereniging voelt zich genomen. Zij is nochtans bereid de vicaris zijn gang te laten gaan: de werking voor de school wordt opgeschort maar niet de geplande sportieve en culturele activiteiten (Gordel, toneel, ...). De vicaris en de ouders worden op de hoogte gebracht.

1/9/88:
Bijna 15% van de kinderen verlaten de Bunsbeekse Lagere School. Het schoolhoofd heeft geen ouder aangeduid: nogmaals staat vicaris Peeters voor schut.

21/9/88:
Na protest van de oudervereniging schrijft de vicaris: "De enige goede houding in deze meer dan bedroevende situatie is dat iedereen zich houdt aan mijn verzoek niets te ondernemen".

----------

Maar het eerste trimester wordt een aaneenschakeling van onwil en intimidatie door schoolhoofd en pastoor:

- zij weigeren de informatie over het plaatselijk Jeugdmuziekatelier door te spelen aan leerkrachten en kinderen van Bunsbeek;
- het schoolhoofd meent de voorzitster van de sportafdeling van de B.G.J.G. ter verantwoording te mogen roepen als die samen met onze vereniging deelneemt aan de Gordel. Om dezelfde reden dreigt zij ermee de tumzaal te sluiten voor de turnkring;
- een bestuurslid van Ziekenzorg wordt op het matje geroepen omdat zij de hulp van de Bunsbeekse Ouderkring aanvaard had voor het organiseren van "Ziek of gezond, samen het dorp rond". Hetzelfde bestuurslid krijgt formeel verbod om naar het toneel van BOK te komen;
- winkeliers worden in hun eigen zaak bedreigd omdat ze een affiche van het toneel uithangen;
- de wijkschool van Wever is de miserie beu en begint onder impuls van pastoor Savonet en de plaatselijke ouders een quasi onafhankelijk bestaan: schoolhoofd en pastoor Vanderheyden zijn niet langer welkom;
- het schoolfeest komt in Bunsbeek 14 dagen vroeger op de agenda... om de musical van het Jeugdmuziekatelier te boycotten;
- meester Paul krijgt als kerstwens een blaam - officieel omdat sommige kinderen het in hun schoolagenda hadden geschreven - feitelijk omdat hij en zijn klasje zich engageerden voor Natuur en Landschap en voor een schooltje in Haiti, twee projecten die de volle steun van de ouders kregen.

----------

27/12/88:
de Bunsbeekse Ouderkring protesteert en vraagt dat vicaris Peeters het intrekken van de onterechte blaam mee zou opnemen in het pakket maatregelen die hij tegen 1 maart in het vooruitzicht stelde. BOK richt ook brieven tot N.S.K.O., R.V.I.M.K.O. en het Staatssecretariaat.

3/1/89 :
de vicaris antwoordt : "Ik hoop dat er tijdens het tweede trimester een opening komt om de toestand in Bunsbeek op te lossen."

De heer Chevalier, Staatssecretaris voor Onderwijs, antwoordt dat de erkende oudervereniging moet geraadpleegd worden voor het aanwenden van het lestijdenpakket, maar: "Indien de I.M. dat niet doet is tegen de I.M. geen sanctie voorzien."

De Staatssecretaris stuurt een brief naar pastoor Vanderheyden om hem aan te zetten het K.B. van 30 augustus 1984 te respecteren.

24/2/89:
Brief van de vicaris als antwoord op onze telefonische herinnering aan de overeenkomst die Pasen '89 als einddatum had:
"Ik ben sedert verschillende weken bezig met het dossier Bunsbeek, zoekend naar een oplossing, als voorbereiding op het einde van het moratorium."

6/3/89:
Oudervereninging herinnert de vicaris nogmaals aan de afspraken, waarvan nog geen enkele is gerealiseerd. "Wij zien niet in waartoe een jaar wachten gediend heeft: de toestand is alleen maar zorgwekkender geworden, in Bunsbeek en in Wever."

13/3/89:
Algemene Vergadering in aanwezigheid van H. De Smet, Secretaris N.C.O.V., en D. Janssens, Voorzitter Federatie Leuven. Beslist wordt :
- H. De Smet zal nogmaals pogen het schoolhoofd tot andere gedachten te brengen en contact opnemen met vicaris en D. Coens;
- als Vicaris Peeters tegen Pasen met niets concreets over de brug komt verbreekt de Bunsbeekse Ouderkring de stilte: het tijdschriftje BOK wordt opnieuw uitgegeven en er komt een persconferentie.

21/3/89:
Brief van de vicaris: "Ik kan niet akkoord gaan met wat er in Bunsbeek gebeurt onder impuls van diegenen die zich voordoen als oudercomité". "Ik erken het principe van een oudercomité maar wil in de toekomst alleen nog werken met een volledig nieuw oudercomité."

----------

En de nationale confederatie?

De N. C. O. V. werd van in den beginne door de Bunsbeekse Oudervereniging op de hoogte gebracht en gehouden. Bunsbeek was niet alleen het zorgenkind maar - omwille van zijn unieke positie - "een zaak van nationaal belang" (dixit Secretaris-Generaal De Smet).

Ondanks de moeilijkheden bleef Bunsbeek de actiefste oudervereniging van de regio, met sportieve en vormende activiteiten, een eigen tijdschrift, een toneelgroep, jaarlijks een statutaire vergadering en een aansluitingscampagne. De N.C.O.V. steunde ons dan ook steeds met raad en daad, en pas onlangs nog kregen wij een bemoedigend schrijven van mevrouw L. Adam, de nieuwe voorzitter van de N.C.O.V., die ons feliciteerde voor onze discipline.

Bij het begin van dit werkjaar verbood de vicaris onze aansluitingscampagne (mag hij dat wel?!):
"Wat de aansluitingscampagne van de N.C.O.V. betreft vraag ik u contact te nemen met M. De Smet. Er is een overeenkomst dat er geen campagne gevoerd wordt in de niet actieve periode."
De reactie van de N.C.O.V. was zeer duidelijk : het was de Secretaris-Generaal zelf die de aansluitingscampagne in Bunsbeek organiseerde - misschien wel iets unieks in de annalen van de confederatie! De campagne werd dan bovendien nog een onverwacht succes: ondanks het relatief hoge inschrijvingsgeld, het weggaan van de actiefste ouders en de gespannen toestand in Bunsbeek, sloten 20 gezinnen zich aan.

De N.C.O.V. zorgde ervoor dat Bunsbeek een oudervereniging heeft die statutair volkomen zuiver staat... Zij wordt door de I.M. echter nog steeds niet aanvaard, en nu wil de vicaris er evenmin nog "mee werken"... Gaat hij dan de weg op van pastoor Vanderheyden en Maria Saelmaekers, de weg van discriminatie en onverdraagzaamheid?
Als hij nu eindelijk zijn belofte houdt en het derde trimester een oudervereniging opstart nemen wij hem echter niets kwalijk. Dan is ons jarenlange ijveren voor wat het Katholiek Onderwijs voor zijn scholen wenst - OUDERPARTICIPATIE! - niet vruchteloos geweest.