Heemkundige kring Glabbeek

openbok.gif (2304 bytes)

Een fleske Roos, vuile ziekten en een sacramentstoren...
Het lijkt een eeuwigheid geleden en toch is er ooit in Bunsbeek een poging geweest om gericht aan patrimoniumzorg te doen. Wijlen Theo Nijs had eind zeventig met een paar enthousiaste jonge dorpelingen een schoonmaakbeurt bedacht voor de Sint-Quirinusbron aan de berg in Bunsbeek. Dat lukte ook en moest de verdere aanzet worden tot het inventariseren en bewaren van het landschap en waardevolle stukken openbaar patrimonium. Lag het aan het ontbreken van steun en begrip van medeburgers of overheid die het initiatief als een jeugdige bokkensprong beschouwden? De actie stierf een stille dood en de Quirinusbron ligt er nu nog meer verloederd bij. De meeste jonge of ingeweken Bunsbekenaren weten helemaal niet meer waarom die Romeinse veldheer ooit zijn naam gaf aan het bronwater dat door bedevaarders tegen hoofdpijn gedronken werd. Is die bron er nog wel?

In 1987 zorgde Opbouwwerk Interleuven voor de publicatie van een moedig uitgebreide monografie over Glabbeek. Dat was voor Louis Vandereycken het eindwerk na het volgen van de Streekgidsencursus Oost-Brabant. Degelijk aangepakt met een hele reeks uitnodigende signalen om verder historisch of heemkundig werk te doen over alle aspecten van het rijke Groot-Glabbeekse leven. Eigenlijk zal Louis Vandereycken samen met wijlen Fons Stels zowat de geestelijke vader zijn van de huidige HKG (Heemkundige Kring Glabbeek). Zijn "Kennismaking met Glabbeek" gaf de nodige impulsen om een comité op te richten in functie van Open Monumentendag. Dat alles motiveerde een aantal mensen die reeds op andere terreinen werkzaam waren om een kring te stichten. De gemeentelijke overheid met toenmalig schepen van cultuur André Debecker zorgde voor een aantal faciliteiten en op 2 juli verschenen in het Belgisch Staatsblad de statuten van de vzw Heemkundige Kring Glabbeek... Het werd net geen "Historische Kring" omdat de wetenschappelijkheid van de publicaties daarvoor het werk op een aantal populaire terreinen zou bemoeilijken. Heemkunde sluit immers echt wetenschappelijk-historisch werk niet uit.

Jos Hendrickx, die oud schrift leest zoals de modale burger zijn krant, werd voorzitter. Het dagelijks bestuur zorgt voor het materiële werk en een schare vaste en occasionele medewerkers zorgen voor opzoeking, inventarisatie, onderzoek en publicaties. Het eerste jaarboek verscheen in 1993 en in mei dit jaar komt bij drukker Renaat Collaerts van ARCO-Wever het derde van de pers. Dat wordt dan telkens met een bescheiden plechtigheid voorgesteld in het gemeentehuis van Glabbeek.

Bethy Robeyns schreef een gedicht en een heemlied en daarmee zal Glabbeek wel de enige kring in Vlaanderen zijn die zoiets heeft. Voorzitter van het Vlaams Verbond voor Heemkunde dr. Henri Vannoppen publiceerde reeds tweemaal in het Glabbeeks Jaarboek... In 1993 uitgebreid over Edmond de la Coste, kasteelheer van Zuurbemde. Hij was de eerste en enige gouverneur, minister en orangist die ooit in Glabbeek gewoond heeft. Er was een tweede bijdrage over "Melkerijen in Vlaanderen" naast een studie van Michel Holsbeek over de Hagelandse Stoommelkerij Sint Brigida. Enkele jongeren werkten mee: student geschiedenis Wim Cloots met zijn "Geschiedenis van Bunsbeek" en Bruno Raymaekers met zijn onderzoek naar de oorsprong van de familie Vicca. Die schijnt in heemkundige kringen populair te zijn want voorzitter Jos Hendrickx schreef nog eens uitgebreid over het familiewapen Vicca. Er waren nog belangrijke bijdragen van hem over het Marinanum in Zoutleeuw, Genealogische aantekeningen over oude families in Hoeleden en echmaal en het "Ceynsboekje de Berleymont" dat een schat aan gegevens bevat over oude Hagelandse families. René Hermans die nog altijd speciale banden heeft met Glabbeek, publiceert vooral rond parochieregisters o.m. van Bunsbeek vanaf 1591. Dries Ceuppens schreef een In Memoriam Fons Stels en een merkwaardige studie over de relikwieën van Sint-Marcoen in Attenrode. Die werd daar aangeroepen tegen alle mogelijke duistere en zelfs "vuile" kwalen. Maar je leest er alles over in Jaarboek 1994. Bethy Robeyns schreef het levensverhaal van pastoor René Schoukens van Zuurbemde die vorige maand op rust ging. Ondervoorzitter Herman Vanclooster publiceerde over de Sacramentstoren van Zuurbemde en het boeiende leven rond het klooster van de Dames van Park Rotselaar die hun "hof hadden op de plaats waar nu rusthuis Arcadia - voormalig kasteel de la Coste - staat. Hij verzorgt ook de bijdragen over kunstenaars en kunstambachtslui die in Groot-Glabbeek - blijkbaar talrijk -hun stek hebben. Vioolbouwer Thomas Meuwissen was aan de beurt en dit jaar wordt dat bronsgieter De Bliek. Alex Laermans schreef een veel gelezen stuk over "Drie oude wegen in Bunsbeek".

Op de laatste, overigens druk bijgewoonde, algemene vergadering zette het bestuur de lijnen uit voor dit werkjaar. Men zoekt een aantal medewerkers - dat kunnen ook mensen zijn die oeroude verhalen kennen, op de hoogte zijn van gebruiken en legendarische figuren of documenten, foto's of voorwerpen bezitten die een band hebben met Groot-Glabbeek. De schrijvende medewerkers zitten op dit ogenblik onder meer gebogen over volgende items: "de Hagelandse tram", "Het Cynsboek van Jan Cans", een "In Memoriam Pastoor Savonet", "Merkwaardige bomen in Glabbeek", "Bronsgieter De Bliek", een bijdrage van registerspecialist René Hermans en... er is nog veel meer.

Ook voor de volgende jaren staat nog heel wat op stapel: onderzoek - misschien wel archeologisch - over de site van Pepijn of de Romeinse villa, de speurtocht naar de Glabbeekse brouwerij "De Roos" waar een brouwsel bestond voor gewone klanten maar waar de pastoor en de notabelen een speciaal straf Rooske kregen, griezelverhalen over heksen en weerwolven m Kapellen, Wever en Attenrode; de inventaris van de verschillende kerken, de voorbereiding van de viering "100 jaar kerk in Glabbeek". Het werkjaar ziet er ongeveer zo uit: de teksten voor het jaarboek 1995 worden besproken op de vergadering van 28 februari. In maart en april zijn sprekers voorzien. Het jaarboek wordt in mei voorgesteld.

De Gouwdag die Glabbeek in 1993 als jonge kring met succes organizeerde, heeft dit jaar plaats in Lubbeek op zondag 11 Juni.. Op 27 juni is er een bestuursvergadering en op 26 september heeft de jaarlijkse "snuffelvergadering" plaats. Dat is voor stambomers en mensen die documenten of informatie willen ruilen. Op 24 oktober verzamelt men alles over de kerk van Glabbeek en op 28 november werkt de kring met de belangstellenden weer op oude kaarten van de regio. Het is ook stilaan een klassiek jaarlijks gebeuren: december biedt de gelegenheid om samen met het Davidsfonds iets op te zetten.

Alle informatie krijg je bij voorzitter Jos HENDRICKX, Schoolstraat 75,3380 Bunsbeek. Tel.:016/77.78.36.

Herman Vanclooster

BOK IX.2, februari 1995
© kvr          (naar index)